W świecie biznesu decyzje warte miliony często zapadają po setkach godzin analiz,rozmów i dokładnego sprawdzania faktów. Tym właśnie jest due diligence –dogłębnym przeglądem spółki przed jej zakupem, sprzedażą lub wejściem kapitałowym. Ale co ważniejsze – due diligence bezpośrednio wpływa na postrzeganą wartość firmy.
Z formalnego punktu widzenia due diligence nie zmienia ani bilansu, ani rzeczywistego potencjału firmy. Ale w oczach inwestora – może znacząco zwiększyć lub obniżyć jej wartość rynkową. Jak?
✔ Dane są spójne, rzetelne i uporządkowane
✔ Spółka ma stabilne przychody i dobrze udokumentowane procesy
✔ Umowy z klientami/dostawcami są jasne i korzystne
✔ Nie ma ukrytych zobowiązań, sporów sądowych, zaległości
✔ Technologia, zespół i know-how są dobrze udokumentowane
Efekt: inwestorzy widzą niskie ryzyko – są skłonni zapłacić więcej.
✔ Są niejasności w dokumentach finansowych
✔ Istnieją ukryte zadłużenia lub zaległości podatkowe
✔ Spółka zawarła umowy nieposiadające mocy prawnej
✔ Główny przychód pochodzi od jednego lub zaledwie kilku klientów
✔ Firma toczy spory sądowe lub ma problemy z ZUS/US
Efekt: inwestorzy „wliczają ryzyko w cenę” – i obniżają ofertę.
1. Dla sprzedającego:
✔ Warto przygotować się wcześniej do badania, by uniknąć „negatywnego zaskoczenia”. Transparentna dokumentacja i uregulowane sprawy zwiększają wartość.
2. Dla inwestora/kupującego:
✔ Due diligence to sposób na poszukiwanie argumentów do negocjowanie ceny i ochronę przed błędną decyzją
3. Dla zarządów i właścicieli:
✔ Dobrze przygotowana spółka jest nie tylko więcej warta, ale też prostsza do znalezienia inwestora lub pozyskania finansowania.
Wielu właścicieli firm nie zdaje sobie sprawy, że przygotowanie do badania może zwiększyć wartość spółki. Przykładowe działania:
✔ Uporządkowanie dokumentacji księgowej,
✔ Renegocjowanie niekorzystnych zapisów w umowach
✔ Uregulowanie zaległości prawnych i podatkowych
✔ Przeniesienie własności intelektualnej na spółkę
✔ Zadbane HR i umowy pracownicze
Duediligence to ważny moment, który może przesądzić o wycenie spółki i transakcji sprzedaży. Właściwie przygotowana firma może być warta znacznie więcej – bo inwestorzy płacą za pewność, nie tylko potencjał. Brak przygotowania może obniżyć cenę, zniechęcić inwestora albo całkowicie zablokować transakcję.Dlatego warto pomyśleć o due diligence nie jako o kontroli, ale jako o szansie na zbudowanie wartości swojej spółki.